Deloitte Futbol Para Ligi’nin 22. sayısına göre dünyanın en çok
gelir elde eden yirmi kulübünün gelirlerinin toplamı 2017/2018
sezonunda bir önceki sezona oranla %6’lık artışla 8,3 milyar avro
olarak gerçekleşti. Bu seneki ilk yirmi listesine girebilmek için
takımların yaklaşık 200 milyon avroluk gelir elde etmesi gerekiyordu.
Real Madrid 750,9 milyon, FC Barcelona 690,4 milyon ve Manchester
United 666 milyon Avroluk gelirleriyle bu seneki Futbol Para Ligi’nin
en çok kazanan üç takımı oldu. Üç takımın bu sezon kolektif olarak
elde ettikleri gelirlerin toplamı (2,1 milyar avro) on yıl önceki
gelirlerin toplamının iki katından daha fazla gerçekleşti.
İlk yirmi takımın elde ettiği 8,3 milyar avroluk gelirin büyük
kısmını %43’lük payla hala yayın hakları gelirleri oluşturmakta. Ancak
bu seneki raporda öne çıkan diğer bir trend ise listenin tepesindeki
kulüplerin ticari gelirlerindeki artış. Ticari gelirler bu sezon
toplam gelirlerin %40’ını oluştururken, maç günü gelirleri bir önceki
seneyle aynı kalarak %17 olarak gerçekleşti.
Deloitte Türkiye Futbol Endüstrisi Uzmanı Cem Sezgin “Avrupa
futbolunun bu sene kaydettiği 450 milyonluk gelir artışı bize pazarın
hala agresif büyüme potansiyeline sahip olduğunu göstermekte. Birinci
sırada yer alan ve elde ettiği gelirle 750 milyon avro barajını aşan
ilk takım olan Real Madrid, bir rekor daha kırarak on ikinci kez Para
Ligi’nde şampiyonluğa erişti” yorumunda bulundu.

Beşiktaş ilk kez listede

Şampiyonlar Ligi’ndeki başarıları nedeniyle ilk 30 içerisinde
kendilerine yer bulan diğer takımlar ise 26.’lık ile bugüne kadarki
en iyi sonucunu elde eden Beşiktaş ve 27. olan Sevilla oldu. Deloitte
Futbol Para Ligi’nde ilk kez boy gösteren Beşiktaş’ın bu performansını
Sezgin şu şekilde değerlendirdi: “Beşiktaş, 2015/16 – 2017/18
arasındaki üç sezonluk dönemde Türkiye ve Avrupa’da sportif anlamda
çok başarılı oldu. Aynı dönemde yeni stadı açıldı, önemli sponsorluk
anlaşmaları imzaladı, sosyal medyayı çok aktif şekilde kullandı.
Sportif başarı UEFA’dan elde edilen ve Türkiye’deki naklen yayın
gelirlerine yansımakla kalmadı stat doluluk oranlarını – dolayısıyla
maç günü gelirlerini – ve Kartal Yuvası satışlarını da yukarı çekti.
Özellikle 2017/18 sezonundaki Şampiyonlar Ligi performansından elde
edilen rakam ve yeni naklen yayın ihalesi sonucu artan gelirlerin
sonucunda, Beşiktaş’ı listede görmek bizler için sürpriz olmadı.”

Türk Kulüpleri son 7 senenin 6’sında listede…

Türk Kulüplerinin Deloitte Futbol Para Ligi’ndeki performanslarına
ana hatları ile değinen Cem Sezgin, 2013-2017 yılları arasında her
sene mutlaka en az bir kulübümüzün listeye girdiğini hatta 2014
yılında hem Galatasaray, hem Fenerbahçe’nin sıralamada ilk 18 içinde
yer aldıklarını 2018 yılında ise hiçbir kulübümüzün listede kendine
yer bulamadığını belirtti. Sezgin “2018 yılında Beşiktaş gelirlerini
çok ciddi oranda arttırmış olsa bile, kıl payı listeyi oluşturan ilk
30 kulübün gerisinde kalmıştı İngiltere’deki yeni naklen yayın
ihalesinin İngiliz Kulüplerini ön plana çıkarmış olmasının bunda
etkisi büyüktü” şeklinde durumu değerlendirdi.

İspanya’nın egemenliği: 2014/15 sonrası ilk İspanyol verkaçı

2014/15 sezonundan sonra Real Madrid 750,9 milyon avroluk rekor
geliriyle bir kez daha Futbol Para Ligi’nde zirvedeki yerini aldı. En
yakın rakibiyle arasındaki 60,5 milyon avroluk fark ise Futbol Para
Ligi tarihinde gerçekleşen en yüksek ikinci fark oldu.
Beyazlar’ın (Los Blancos) gelirleri, üst üste üçüncü kez
Şampiyonlar Ligi’ni kazanmalarına bağlı olarak 2015/16 sezonundan
itibaren her yıl 75 milyondan avrodan fazla arttı. Gelir artışının
esas kaynağı ise sponsorluk bedellerindeki artışa ek olarak karlı
sezon öncesi maç gelirleri ve forma ve lisanslı ürünlerden elde edilen
gelirdeki 54,8 milyon avroluk artış oldu. 356,2 milyon avro ile Real
Madrid küresel anlamda en yüksek ticari gelire sahip futbol kulübü
olarak markasının uluslararası çekiciliğini bir kez daha ortaya koymuş
oldu.
Cem Sezgin, kulüplerin gelir performansını şöyle değerlendirdi:
“Real Madrid’in 2017/18 sezonundaki bu çarpıcı performansı uzun
yıllardır sahada ortaya koydukları başarının yanı sıra son üç sezonda
üst üste kazandıkları Şampiyonlar Ligi Kupası’na da bağlı. Avrupa’nın
başarılı kulüpleriyle işbirliği kurma iştahının zirvede olması da
Beyazlar’ın ticari gelirlerini arttırmalarındaki önemli bir etken. İlk
onda yer alan diğer takımlarla ilgili olarak da “İlk on takımın
birçoğu UEFA Şampiyonlar Ligi’nde çeyreklik on altı takım içerisinde
olmaya hak kazanmış ve gelir artışı öngördüğümüz takımlar. Bu da
takımların Şampiyonlar Ligi’ndeki performansının gelecek sezon
sıralamasında gözle görülür bir etkisi olacağı anlamına gelmekte.”

İngiltere Premier Ligi ilk 10’u domine etmekte

Manchester United’ın genel sıralamada birincilikten üçüncülüğe
düştü ancak, Premier Ligi bu sene 6 takımını listeye sokmaya başardı.
Böylelikle İngiltere tek bir ülkeden ilk on listesine en çok takım
sokmayı başaran ülke konumuna yükseldi.
Wembley Stadyum’unda geçirdikleri bir tam sezonun yanı sıra maç
günü gelirlerindeki 26,5 milyon poundluk artıştan (%54) faydalanan
Tottenham Hotspur (379,4 milyon pound toplam gelir) Futbol Para
Ligi’nde ilk ona 2006/07 sezonundan sonra tekrar girdi.
Manchester City (503,5 milyon pound) ilk beşteki yerini bu sezon
da garantiledi. Liverpool’un (455,1 milyon pound) 2017/18 Şampiyonlar
Ligi’nde final oynaması gelirini 90,6 milyon pound arttırarak takımın
yedinci olmasını sağladı. Liverpool’un 65,8 milyondan (68,8 milyon
Avro) 222,6 milyon pounda yükselen yayın gelirleri dahi tek başına
takımın Para Lig’inin ilk on beşi içerisinde yer almasını
garantiliyordu.
Chelsea (448 milyon pound) sekizincilikteki yerini korurken,
Arsenal (389,1 milyon pound) 1997/1998 sezonundan beri ilk defa
Şampiyonlar Ligi’nde yer alamamasının bedelini listede dokuzunculuğa
düşerek ödedi. Everton (188,6 milyon pound) ve West Ham (175,3 milyon
pound) ilk yirmideki yerlerini korurken 2017/18 sezonunda Premier
Lig’e dönüş yapan Newcastle United (178,5 milyon pound), Para Ligi’nde
on dokuzunculuğa oturdu.
Sezgin “Premier Lig’in listedeki üstünlüğü bu sene de
hissediliyor. Ancak, önümüzdeki sezon için yayın hakları tekliflerinin
tamamlanması ve denizaşırı hakların satışı hususunda sona yaklaşılması
Premier Ligi takımlarının yayın haklarından geçen senelerdeki gibi bir
gelir artışı elde edemeyeceğini ortaya koyuyor. Bunun sonucu olarak
takımların önümüzdeki sezon gelir artışlarını özellikle Avrupa’nın
önde gelen diğer kulüpleri gibi ticari gelirlerini optimize ederek
başarmaları gerekiyor” dedi

Avrupalı devler transfer pazarından faydalanıyor

Paris Saint-Germain iki sezondur üst üste yaşadığı düşüşe bu sezon
dur dedi ve bir sıra yükselerek Para Ligi’nde altıncılığa yerleşti.
2017 yazında Neymar Jr. ve Kylian Mbappé gibi iki yıldız futbolcuyu
renklerine bağlayan PSG bu sayede maç günü ve ticari gelirlerinde
önemli bir artış sağlamış oldu (541,7milyon avro).
Sezgin, transfer pazarıyla ilgili olarak şunları söyledi:
“Deloitte’un araştırması şunu açıkça ortaya koymakta takımların yıldız
futbolcuları bünyelerine katmaları saha dışında da rekabet avantajı
kazanmalarını sağlamakta ve belki de bu durum transfer politikalarını
belirlerken önemli bir etken olmakta. “Bugüne kadar yıldız
futbolcularla anlaşmanın finansal performans üzerindeki olumlu
etkilerini gözlemledik, Christiano Ronaldo’yla anlaşmanın
2011/2012’den beri ilk 10 içerisinde kendisine yer bulamayan
Juventus’a önümüzdeki sezon ne gibi saha içi ve dışı etkileri
olacağını görmek ilginç olacak.”
Bayern Munich’in bu sene elde ettiği dördüncülük, takımın on
birinci kez listenin ilk beşi içerisinde kendisine yer bulmasını
sağladı. Internazionale’nin sahada gösterdiği iyi performansa ek
olarak ticari gelirlerini arttırması bir sıra tırmanarak on
dördüncülüğe yerleşmesini sağlarken, AS Roma ve AC Milan’ın UEFA
müsabakalarındaki başarıları ilk 20’ye dönmelerine olanak sağladı.

Foreks Habe