Alnus Yatırım ( http://www.alnusyatirim.com/ ) Araştırma
Müdürü Yunus Kaya Tarafından Hazırlanan Analiz:
"Türkiye’nin Borcu Yatırımcıları Geriyor
Borsanın büyük oyuncuları dün sattıklarını yerine koydu. Zira 20
gündür düşen borsada yabancı -yerli payı değişmiyor. Dün, 220 milyon
TL yabancı kurumlardan gelen alımlarla BIST 100 % 1.1 artışla 84596
dan kapandı. Sabah 6.15leri gören USDTRY ise sonrasında gün boyu değer
kazanmakta zorlansa da akşama doğru değer kazandı ve 6.10 a ulaştı.
Dünün sürprizi petrol fiyatlarındaki çöküştü. Brent ve WTI tipi
fiyatlar % 5 civarında düştü. (Bu sayede bizde THY günün en çok
yükselen hisseleri arasına girdi.) Ancak petrolde ki bu hareketi
global borsalardaki düşüş izledi. Almanya ve Fransa Endeksleri % 1.8
düşerken ABD’de S&P 50 ve Dow Jones % 1.1 düştü. Bu sabah ise dünkü
satışlara tepki hareketi var.
Dün iç piyasalarda TL varlıklarda pozitif hava varken Türkiye’nin
CDSlerindeki yükseliş dikkat çekti. Bu noktada Türkiye’nin borcu
gündeme gelmekte. Zira Türkiye'nin yumuşak karnının "dışarıya borcunun
yüksekliği" olduğu biliniyor. 1990'da ülkemizin dışarıya borcunun
GSYH'ya oranı % 26 iken sonrasında krizi aşmak için alınan borç ve
milli hasılanın da düşmesiyle 2002'de %60'a yükselmişti. Ancak bu oran
kısa sürede hızlı büyüme ile 2005 sonunda % 34’e indi. Bu rakam bizim
dibimiz oldu. Global borçlanmaya paralel Türkiye kaynak sağlamak için
dışarıya açılınca 2005-2018 arasında 300 milyar dolarlık döviz
borcumuz arttı ve 467 milyar dolara ulaştı. Bu noktada kur şoku
yaşandı. 2019 1Ç verileri henüz açıklanmadı ancak toplam borcumuzun
441 milyara gerilediğini tahmin ediliyoruz ki son 1 yılda 26 milyar
dolar brüt borcun azaldığı demek olacaktır. (2018 ilk çeyrekte 187
milyar dolar borca ulaşan bankaların 9 ayda borcunu 23 milyar dolar
azaltarak 163 milyara indikleri görüldü.) Borç azalıyor ama milli
gelirdeki azalmanın da etkisiyle Brüt Dış Borç/GSYH % 57 ile son
zamanların en yükseğine çıkacak.
Tabi Türkiye'nin 165 milyar dolar dışardaki varlıklarını düşersek
280 milyar dolar net dış borcumuz kalıyor. Net Dış Borç / GSYH oranı
2000'de %25 lerde iken 2002'de %42 ye yükselmişti. Son 30 yılda bu
oran 2001-2003 arası hariç % 30'u geçmemişti. Ancak 2016’da % 30
aştık, 2019 yılında % 36'yı aşacağız.
Yabancılar için yurtiçindeki tahviller cazip değil: Faiz,
enflasyon ve kur riski var. TCMB verilerine göre 2019 ilk 5 ayında 2.7
milyar dolarlık daha elden çıkarıp yurtiçi devlet iç borçlanma
piyasasındaki paylarını % 10'a kadar indirdiler ki bu oran 2013'de
%28e çıkmıştı.
Diğer taraftan yurtdışı tahvillerimiz cazip. Örneğin Hazine,
2019'un ilk çeyreğinde sattığı USD tahvillerde % 7-8 faiz bandında
ihraçlar yaptı. 2005’de ülke borcumuzun % 18'i tahvil iken özel
sektörün de ihraçlarının da katkısıyla bu oran 2019’da % 27'ye
yaklaştı. 2019 başı itibariyle kamunun 77, özelin 40 toplamda 117
milyar dolarlık tahvilimiz yabancıların elinde. Ancak bu tahvillerin
de ödenmeme gibi riski var. Bunu da CDSler ile sigorta yapabiliyorlar.
Doğal olarak ülke riski arttıkça sigorta primi de artıyor.
Son dönemde farklı vadelerdeki Türkiye CDSlerinde artışlar dikkat
çekiyor. 5 yıllık CDS dün 500ü aştı. Bahsettiğimiz üzere yurtdışındaki
borçta tahvilin payının artmasına paralel CDSlerin popülerleşmesi de
gelmektedir. Bu yüzden geçmişe göre daha fazla duymaktayız. Bu arada
CDSler kredi notu gibi bir gösterge olabilir ama tek başına anlamları
yoktur. Öyle olsa kredi notunda bizle aynı kefede olan Brezilya’nın
CDSi 175 seviyesinde iken bizim 500 ü aşmamız ile Moodys ve Fitch’in
Türkiye’nin notunu hemen indirmesi gerekirdi.

STRATEJI

BIST100’de 85500 civarı önemli bir direnç olarak gözüküyor.
Aşağıda 84 bin kırılırsa 82 bin gündeme gelebilir.
Modelimiz (09:15 itibariyle) VIOP X30YVADE ve BIST 100’ün yatay
güne başlamasını öngörüyor. "

******

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım
danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti,
aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen
bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı
sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve
tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine
dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk getiri
tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer
alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize
uygun sonuçlar doğurmayabilir...

*******

Foreks Haber Merkezi ( haber@foreks.com )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey