Son 4 aylık süreçte plastik hammadde fiyatlarında yaşanan hızlı
artışı değerlendiren PAGDER Plastik Sanayicileri Derneği Yönetim
Kurulu Başkanı Selçuk Gülsün, “Özellikle Avrupa’da faaliyet gösteren
petrokimya firmalarının bir kısmının force majeure (mücbir sebeplere
bağlı olarak üretimin durdurulması durumu) ilan etmesi kalanının ise
üretimlerini azaltması ve salgına bağlı olarak tedarik zincirinde
yaşanan bozulmalar tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de plastik
hammadde fiyatlarının hızlı şekilde artmasına sebep olmuştur.
Ülkemizin en önemli sektörlerinden olan plastik endüstrisinin bu fiyat
artışı sürecini atlatması ve gelecekte benzer sıkıntıların yaşanmaması
için gerek kamu kuruluşlarımızın gerek STK’larımızın sorunlara değil
çözümlere odaklanması gerekiyor” dedi.

Lojistik hatlar kurulmalı

Ülkemiz plastik sanayisi tarafından geçtiğimiz yıl tüketilen 10,5
milyon ton hammaddenin yaklaşık olarak %15’inin yurtiçinde
üretildiğini kalan %85’lik kısmın ise ithalat yoluyla temin
edildiğini, son dönemde fiyatı hızla artan polipropilen (PP),
polietilen (PE), polivinil klorür (PVC), polistiren (PS), polietilen
teraftalat (PET), polibütilen tereftalat (PBT) vb. ürünlerinde ise
yurtiçi üretimin talebin ancak %10’unu karşıladığının altını çizen
Gülsün, “Mevcut konjonktürde ithalat yoluyla temin ettiğimiz ve kısa
vadede yurtiçi talebi karşılayacak kadar üretim tesisi kurmamızın
mümkün olmadığı stratejik önemi haiz hammaddelerin arz güvenliğinin
sağlanması için lojistik hatların kurulması ve güçlendirilmesi
gerekiyor. Zira üreticilerimiz hem hammadde fiyat artışı hem navlun
artışı neticesinde rekabet güçlerini hızlı şekilde kaybetmekte. 6 ay
öncesinde Uzakdoğu Asya’dan yapılan ithalatta 1.500-2.000 dolar
bandında olan navlunun günümüzde 10.000 dolara kadar çıktığını
görüyoruz. Üreticimizi bu şoklardan korumak açısından lojistik hatlar
büyük katkı sağlayacaktır. Örneğin bu lojistik hatlar kurulmuş ve uzun
süreli anlaşmalar yapılmış olsaydı günümüzde üreticilerimiz sadece
navlun bedelinden kaynaklı olarak plastik hammaddenin tonu başına
300-400 dolar tasarruf etmiş oldurdu” dedi.

Orta vadede petrokimya yatırımları arttırılmalı

Sözlerine devam eden Selçuk Gülsün, “Orta vadede ise ülkemizde
çalışması devam eden petrokimya tesislerinin tamamlanması ve bunlara
yenilerinin eklenmesi teşvik edilmelidir. Unutulmamalı ki mevcut fiyat
artışı Türkiye’ye özgü bir durum değil tüm dünyada benzer fiyatları
görüyoruz. Öte yandan, Uzakdoğu Asya’da üretilen hammadde Çin başta
olmak üzere bölgenin yoğun plastik talebi ve bölge içinde navlun
ücretlerinin çok daha düşük seyretmesi sebebiyle diğer coğrafyalara
ihraç edilmemekte. Ayrıca Çin’in tüm dünyaya yoğun bir ihracat
gerçekleştirirken karşılığında yeterli ithalat yapmıyor olması navlun
fiyatlarını daha da aşağıya çekerek yerel üreticilerine büyük avantaj
sağlamakta. Bu sebeplerle ülkemizde hammadde fiyatları Uzakdoğu’dan
daha yüksek seyretmektedir. Bu kapsamda ülkemizde kurulacak petrokimya
tesisleri arz güvenliğimizi sağlayacak ve sanayimizin tedarik
zincirinde meydana gelebilecek şoklara karşı daha dirençli hale
gelmesini sağlayacaktır. Benzer şekilde son yıllarda ülkemizde hızla
büyümekte olan ve geldiğimiz noktada PETKİM’den daha fazla bir üretime
sahip olan plastik geri dönüşüm sektörü de yurtiçi arz güvenliğinin
sağlanması için önemli bir araçtır. Yurtiçinde sağlıklı işleyen bir
toplama-ayrıştırma sistemi kuruluncaya kadar atık ithalatının yoğun
denetimle devam etmesi plastik sektörümüzü de destekleyecektir” dedi.

Spot piyasalardan kontratlı alıma dönülmeli

Sektör işletmelerinin gerekli ölçek büyüklüğüne sahip olmaması ve
uluslararası piyasaları yakından takip etmemesi gibi sebeplerle
hammadde kontratları yapmadıklarını ve tedariği spot piyasalar
üzerinden yaptığını belirten Gülsün, “Bu durum ise sektörümüzü küresel
arz şoklarına karşı daha kırılgan hale getirmekte. Bu noktada
işletmelerimizi bilinçlendirmek açısından kamuya ve biz STK’lara daha
çok iş düşüyor. Ayrıca kamunun da desteklemesi ile ortak satınalma
kooperatiflerinin önü açılabilirse özellikle küçük ve orta ölçekli
işletmelerin kontratlı hammadde alımları mümkün olacaktır. Örneğin
ABD’nin Ohio eyaletinde faaliyet gösteren GuildCPO 1988 yılından beri
boyacılık endüstrisinde üretim yapan üyelerine ortak satın alma
hizmeti sağlamaktadır. Ortak satınalma sayesinde pazarlık güçleri
artan işletmeler ise daha rekabetçi hale gelmektedir. Benzer
çalışmaların ülkemizde de yürütülmesi fayda sağlayacaktır” dedi.

Foreks Haber Merkezi ( haber@foreks.com )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey