Sağlıklı beslenmenin yanı sıra aynı zamanda minimum gıda israfı ile
gıda bilincini artırmayı amaçlayan Danimarka Başkonsolosluğu,
sürdürülebilir bir çevre vizyonuyla faaliyet gösteren CarrefourSA ile
gıdada sıfır atık konusunu vurgulamak amacıyla Maltepe Park Hiper’deki
Lezzet Arası restoranında bir araya geldi.

Danimarka Başkonsolosu Thierry Hoppe ve CarrefourSA CEO’su Kutay
Kartallıoğlu’nun katılımıyla gerçekleşen etkinlikte Türk Mutfağı
Araştırmacısı, Yazar ve Şef Vedat Başaran ve Danimarka Mutfağı Milli
Takım Şefi Tommy Jespersen, gıda israfına dikkat çekmek adına Türk ve
İskandinav mutfaklarından seçme lezzetleri “Sıfır Atık” hedefiyle
pişirdi. Şefler, hem “Sensa T” isimli dijital tartı ile pişirdikleri
yemeklerdeki her bir üründen çıkan atık oranını hesapladı, hem de gıda
ambalajlarını sıfır atık kutularında ayrıştırarak geri dönüşüme
kazandırdı.

“Sensa T” ile atık gıda oranı ölçülebiliyor

Türk Mutfağı Araştırmacısı, Yazar ve Şef Vedat Başaran ile Danimarka
Mutfağı Milli Takım Şefi Tommy Jespersen, gıda israfına dikkat çekmek
amacıyla Lezzet Arası’nda Türk ve İskandinav mutfaklarından balık ve
tatlıdan oluşan bir menü hazırladı. Şefler, menüyü hazırladıktan sonra
Fazla Gıda tarafından geliştirilen “Sensa T” isimli bir dijital tartı
sayesinde yemeklerde kullanılan ürünlerden ne kadar atık çıktığını
hesapladı. Sensa T, oluşan gıda atıklarının gerçek zamanlı ölçümlerini
yaparak verileri anlık raporlar şeklinde sunuyor. Raporlara göre atığı
ve oluştuğu noktayı tespit ederek hangi yemekten ne kadar atık
oluştuğu ortaya çıkarılarak bir sonraki yemeğin planlanması bu hesaba
göre yapılabiliyor. Bu sayede gıda atıklarına yönelik sağlanan iç görü
ile atık oranı düşürülebiliyor.

“Aslında gıda israfı, cebimizden boşa harcanan para”

Danimarka Başkonsolosu Thierry Hoppe yapılan atıkların olumsuz yönleri
hakkında konuştu. Hoppe, “Bugün burada gıda israfı hakkında
bilinçlenme çalışmalarına destek vermek için bulunuyorum. Bir yönüyle
ifade etmek gerekirse aslında gıda israfı, cebimizden boşa harcanan
para. Danimarka’da bir süredir bu konuda çalışmalar yapılıyor ve fark
edilmiş ki yapılan alışverişin en az yüzde kullanılmadan,5’i çöpe
gidiyor. Boşuna cebimizdeki parayı çarçur etmiş oluyoruz. Çevre ile
ilgili felaketler de artık hayatımızın vazgeçilmezlerinden olduğu bu
yaz sonunda yaşadığımız orman yangınları, aşırı kuraklıklar, aşırı
yağışlar bunlarla da ilgili neler yapabiliriz diye düşündüğümüzde gıda
israfını engellemek çevreyi korumak için de en önemli unsurlardan biri
olarak karşımıza çıkıyor. Sera gazı etkisi oluşturan unsurlardan yüzde
10’u üretilen ama hiç tüketilmeyen gıdalardan oluşuyor. Dolayısıyla bu
çok ciddi bir miktar, eğer israf edilen ürünleri bir ülke olarak
değerlendiriyor olsaydık, dünyanın en büyük üçüncü ülkesi olurdu.
Çin’den ve Amerika’dan sonra, bu kontekste düşününce olayın
boyutlarını ve ne kadar büyük olduğunu anlamak belki daha çarpıcı
olabilir. Dünyada maalesef açlık da bir yandan devam ediyor. Bu gıda
israfını önlesek her gün ortalama 800 milyon insan açlık çekerken bu
da üretim ile bir yandan engellenmiş olur” dedi.

“Atıksız bir yemek yapmak mümkün”

Danimarka Mutfağı Milli Takım Şefi Tommy Jespersen, atıksız yemek
yapmanın mümkün olabildiğini söyledi. Jespersen, “Bugün ana yemek
olarak bir balık yanında da ayva ile yapılmış bir tatlı pişireceğim.
Bu yemekleri yaparken altını çizmek istediğim unsur atıksız da
pişirilebilir. Mesela balığı yaparken sadece filetosunu kullanmayıp
fırında değerlendirip onun özünü, suyunu alıp herhangi bir yemeye bir
farklı aşamasında kullanmak gibi biraz daha farklı düşünerek hiç
atıksız bir yemek yapmak mümkün.” diye konuştu.

“Biz sıfır atağa çok önem veren bir şirketiz”

CarrefourSA CEO’su Kutay Kartallıoğlu, şirketlerinin sıfır atık
alanındaki yaptığı çalışmalarından söz etti. Kartallıoğlu, “Bugün
Danimarka konsolosluğunu ağırlıyoruz. Danimarka Konsolosluğundan
Thierry Hoppe aramızda. Biz sıfır atağa çok önem veren bir şirketiz.
Maalesef biliyorsunuz bu iklim krizi ve dünyadaki kaynakların gittikçe
tükenmesiyle insanlık yavaş yavaş bir dar boğaza doğru sürükleniyor.
Bunun önüne geçebilmek için her kurumun, her ülkenin, her vatandaşın
yapması gerekenler var. Biz de CarrefourSA olarak üzerimize düşe
sorumlulukları yerine getirme gayretindeyiz. Sıfır atık için çok
uğraşıyoruz özellikle taze gıdalarda 120 mağazamız bugün itibariyl
sıfır atık belgesine sahip oldular. 2020 içinde tüm 700 mağazamızı
tamamlamayı hedefliyoruz. Bir yandan gıda atıklarını, gıda israfını
minimuma indirmek için tedarik zincirimizde çok önlem almaya gayret
ediyoruz. Soğutuculu araçlar, daha dayanıklı tohumlar, bunlar üzerine
uğraşıyoruz. Ekiplerimiz özellikle yerli milli bizim toprağımızdan
çıkan tohumlar üzerine çiftçilerimiz ile çalışıyorlar, görüşüyorlar.
Bununla birlikte sıfır atığı desteklemek babında içerideki
personelimize eğitimler veriyoruz. Sebze, meyve nasıl dizilir, nasıl
sergilenir? Nasıl biz atıktan kurtulacak mutlaka atık olacaksa da bunu
sosyal yardım dernekleriyle çalışarak ihtiyacı olan toplum kesimlerini
daha atık olmaksızın ulaştırma gayreti içinde oluyoruz.” ifadelerini
kullandı.

“Devlet politikalarının da bu işin altına girip bu meselenin üzerine
çalışmaları lazım”

Türk Mutfağı Araştırmacısı, Yazar ve Şef Vedat Başaran, ise ”Hedefimiz
büyük kurumların bu işin altına girmeleri lazım. Yani netice
itibariyle bilinçsiz kullanımlar yanlış kullanım tercihleri bir de
eski geleneklerden kopuşlar, bizi maalesef başka bir yere doğru
yöneltiyor. Neyi söylemeye çalışıyorum? Gastronomi çok önemli bir
proje haline ve obje haline geldi. Herkes gastronomi ile ilgileniyor,
sosyal medyanın da çok yoğun olduğunu görüyoruz. Ve birçok da reyting
aldığını görüyoruz. Şimdi bu sürecin içinde bizim derlemeye
çalıştığımız mesele şu geçmiş dönemlerde insanlar kıt imkanlarla ele
geçirdikleri gıdaları doğru bir şekilde kullanıp israf etmeden hayata
sürmeleri ve atıksız bir şekilde kullanmaları, şimdi eskiden atık diye
bir şey söz konusu değildi. Bundan yüz yıl önce şimdi atık diye bir
meselenin nereden kaynaklandığının çözümlerine bakmak lazım. Nereden
kaynaklanıyor? Biz bunu nasıl çözeceğiz? Onun için büyük kurumları bu
işin altına girip hatta devlet politikalarının da bu işin altına girip
bu meselenin üzerine çok çalışmaları lazım. Çünkü profesyonel sektör
de aksine daha fazla olduğunu görüyoruz. Evlerdeki artık daha nispeten
az. Ama anne gelenekleri, anne kültürlerini terk etmiş olan evlerde de
maalesef atıklar ilerliyor. Şimdi atıkları kontrol edebilmek dünyada
bir ülkenin ana gelirlerinden de biri haline gelmiş durumda. Bununla
ilgili çok çalışmalar var. Ama büyük kurumlarla beraber restoran
sektörü ve otel sektörünün de bu işin altına kurumsal olarak girip
aynı zamanda okullardaki eğitimleri de buna yönelik olarak yapmak
lazım” dedi.


IHA