Türkiye’de bulunan OSB’ler arasında ilklere ev sahipliği yapan
Dilovası OSB, hem hava kirliliği hem su kirliliği hem de toprak
kirliliği olmak üzere son derece çetrefilli yollardan geçen bir bölge.
Yapılan çalışmalar sonucunda 2007 yılının başından itibaren hava
kirliliğinde Türkiye’nin en temiz bölgelerinden biri haline gelen
Dilovası OSB, Türkiye’de 7/24 hava ölçümünün yapıldığı tek OSB
özelliğini taşıyor.
Turkishtime ve Halkbank’ın organize sanayi bölgelerinde
gerçekleştirdiği “Ortak Akıl Toplantıları”nın 27’nci durağı Dilovası
Organize Sanayi Bölgesi (DOSB) oldu. Prof. Dr. Emre Alkin’in
moderatörlüğünde düzenlenen toplantıda, Dilovası’ndaki sanayiciler ile
Dilovası OSB'nin potansiyelleri, sorunları ve alınması gereken
önlemler tüm detayları ile ele alındı.
DOSB Ortak Akıl Toplantısı’na Dilovası OSB Yönetim Kurulu Başkanı
Başkanı / Çolakoğlu Metalurji A.Ş. Kurumsal İlişkiler Direktörü
Mustafa R. Türker, Halkbank KOBİ Pazarlama 1. Daire Başkanı Mehmet
Volkan Sayım, Halkbank İstanbul Anadolu 2. Bölge Koordinatörü İsmail
Rüştü Atik, Altınbaş Üniversitesi / Turkishtime Toplantı Moderatörü
Prof Dr. Emre Alkin, Gebze Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Nail
Çiler, Altaş Alüminyum İmalat San. ve Tic. A.Ş. Kurucu Ortağı ve
Yönetim Kurulu Başkanı H. Tahsin Tuğrul, Alışan Lojistik A.Ş. Yönetim
Kurulu Başkan Yardımcısı Damla Alışan, Körfez Döküm San. ve Tic. A.Ş.
Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Alan, Arkem Kimya San. ve Tic. A.Ş.
Yönetim ve İcra Kurulu Başkanı Levend Kokuludağ, SADAŞ Yönetim Kurulu
Başkanı Yaşar Taşkıran, Kartal Bombe Üniteleri San. Tic. A.Ş. Yönetim
Kurulu Başkanı Mehmet Ali Kartal, DYO Boya Fab. San. ve Tic. A.Ş.
Genel Müdür Vekili Mehmet Mutlu Uysal, Esan Akümülatör ve Malz. San.
Tic. A.Ş. Yönetici Ortağı ve Genel Müdürü C. Atilla Birmiş, Atabay
İlaç ve Kimya Fab. A.Ş. Teknik Operasyonlar Direktörü ve Mesul Müdür
Adil Kaya, ABB Elektrik-Elektrifikasyon Bölümü Dağıtım Çözümleri Genel
Müdürü Kaan Sarıoğlu, Polisan Holding A.Ş. İdari ve Teknik Direktörü /
Poliport Kimya Yönetim Kurulu Üyesi Selçuk Denizhan, Yılport Holding
Türkiye Bölgesi Genel Müdürü Uygun Değirmenci ve Turkishtime Yönetim
Kurulu Başkanı Filiz Özkan katıldı.
Dilovası’ndaki çarpık yapılaşmanın önlenmesi, sanayi kuruluşları
arasındaki koordinasyonunsağlanması, 4562Sayılı Organize Sanayi
Kanunu'nun sanayiciye sunduğu imkanlardan faydalanılması ve çevresel
olumsuzlukların asgariye indirilmesi amacıyla 1990’lı yılların başında
temelleri atılan Dilovası OSB, takvimler 2002 yılını gösterdiğinde OSB
olarak ilan edildi. Türkiye’de bulunan OSB’ler arasında ilklere ev
sahipliği yapan Dilovası OSB, hem hava kirliliği hem su kirliliği hem
de toprak kirliliği de dahil olmak üzere son derece çetrefilli
yollardan geçti.

Hava kirliliği ile ilgili mücadele ediliyor

Türkiye’nin ilk 50 sanayi kuruluşundan dört, ilk 100 sanayi
kuruluşundan beş ve ilk 500 sanayi kuruluşundan 13 işletme Dilovası
OSB bünyesinde hizmet veriyor. Dilovası OSB Müdürlüğü tarafından
bölgede hava kirliliği ile yoğun bir mücadele içine girilirken, bu
konuda Türkiye’de ilk defa bölgenin hava kirliliği haritasının
çıkarıldığı biliniyor. Kimi fabrikaların yenilenmesi, kimilerinin
rehabilite edilmesi sonucunda Dilovası OSB 2007 yılının başından
itibaren hava kirliliğinde Türkiye’nin en temiz bölgelerinden biri
haline geldi. İki adet ölçüm istasyonun olduğu Dilovası OSB,
Türkiye’de 7/24 hava ölçümünün yapıldığı tek OSB özelliğini taşıyor.
Burada yapılan hava ölçümleri ise bölgede hiçbir sorunun olmadığını
gösteriyor.
Çevreye verilen önem doğrultusunda bölgede yoğun bir şekilde
ağaçlandırma ve çevre düzenleme çalışmaları söz konusu. Ağaç dikim
çalışmaları ile hava temizliği için kalıcı çözümler ortaya atılırken
diğer yandan bölgenin çehresi de değiştiriliyor. Ağaçlandırma ve
peyzaj çalışmalarının yanı sıra bölgede bulunan tüm sanayi
tesislerinin ilave yatırımlarla çevre kirliliğine karşı önlem alması
sağlanıyor. Yine günün şartlarında hiçbir OSB’de arıtma tesisi yokken
arıtma tesisinin kurulduğu bölge, Türkiye’de yapılan ilk arıtma
tesislerinden birine sahip. Sanayi tesislerinden çıkan tüm atık sular
bölge içinde kurulu Atık Su Arıtma Tesisi’nde arıtılırken ayrıca
yenilenen imar planlarına göre tüm imar yollarının açıldığı, bölgenin
tamamında elektrik, yağmur suyu ve atık su hatlarının yüzde 95
oranında tamamlandığı görülüyor. Elektrik tüketimine yönelik Scada
İzleme Sistemi de bulunuyor.

Bir bölge, yedi liman

Yaklaşık 9 milyon metrekarelik bir alanı kapsayan Dilovası OSB,
hem kimyasal ve sıvı yüklerin elleçlendiği hem de kuru yük ve
konteyner elleçlenen yedi tane limana sahip. 1970’li yıllarda kurulan
ve Türkiye ekonomisine önemli ölçüde katma değer sağlayan sanayi
tesislerinin bulunduğu bölge, TEM Otoyolu’na ve D-100 karayoluna
direkt bağlantısı, içinden geçen demiryolu hattı, limanları ve Sabiha
Gökçen Havaalanı’na yakınlığı ile özel bir konumda yer alıyor.
Dilovası OSB’nin bir diğer artısı iyi bir sanayici portföyüne sahip
olması. Karma bir yapıya sahip olan Dilovası OSB’de metal ve kimya
sektöründe faaliyet gösteren firmalar ağırlığını hissettiriyor.

Dilovası OSB’yi geleceğe taşıyacak 10 parametre

Toplantıda, Dilovası OSB’nin hızla değişen küresel rekabet
koşullarında güçlü bir oyuncu olabilmesi ve potansiyellerini ortaya
koyabilmesi için bölge sanayicilerinin katılımlarıyla aşağıdaki 10
parametrede görüş birliğine varıldı.

1. Aranan elemana duyulan ihtiyaç

Sahip olduğu insan gücünü en iyi şekilde kullanmaya çalışan
Dilovası OSB’de ‘ara eleman’ değil ‘aranan eleman’a ihtiyaç duyuluyor.
Bu anlamda üretim süreçlerinin daha verimli olabilmesi için eğitim
süreçlerinin (özellikle de mesleki eğitimde) ezberden çıkıp, bilgi
üzerine inşa edilmiş bir modele evrilmesi gerekiyor.

2. Yasalar, altyapı gelişimini sekteye uğratıyor

Altyapıda eksikliğin söz konusu olduğu Dilovası OSB’de diğer
yandan bu eksikliklerin giderilmesine yönelik atılan her adımda
yasalarla karşı karşıya kalınıyor. Kendi imkanlarıyla yol yapmak
istediklerinde önlerine yasaların çıktığını belirten sanayiciler,
bunlardan en yakın örneğin ise Orman Kanunu olduğunu vurguluyor.
Bölgedeki sanayiciler söz konusu yasaların hem altyapıyı geliştirecek
hem de sanayicinin hızına yetişecek şekilde düzenlenmesini bekliyor.

3. Çevreye duyarlılıkta algı değişimi

TEM ve D-100 koridorunun bulunduğu Dilovası OSB’nin hava
kirliliğine dair Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın günlük verilerine
bakıldığında, standardın çok altında yani temiz havaya sahip olduğu
görülüyor. Bu noktada 20-25 yıl önce hava kirliliğinin söz konusu
olduğu, ama son yıllarda bacasız sanayinin yoğunlaştığı bölgenin hava
kirliliği ile ilgili geçmişten gelen imajının değiştirilmeye ihtiyacı
var.

4. Lojistik altyapı avantajlara gölge düşürüyor

Bölgedeki lojistik altyapı, bölgenin lokasyonundan doğan
avantajların yüzde 100’ünü yansıtacak özellikte değil. Bölgede demir
yolu var ama bağlantısı yok, kara yolu var ama son derece yetersiz. Bu
anlamda sanayiciler, lojistiğe dair problemlerin çözüme kavuşmasını ve
geleceğe daha sağlam adımlarla ilerlenmesi için desteklenmeyi istiyor.

5. Üretim kadar finansal verimliliğe de ihtiyaç artıyor

Bankaların görevi, sadece uygun koşullarda kredi vermek olmamalı.
Finansal verimlilik açısından da firmaları zorlamalılar. Dolayısıyla
proses süreçlerinin düzenlenmesi ve üretim verimliliği kadar finansal
süreçlerin de düzenlenmesinin önemli olduğuna inanılıyor.

6. Teknolojik dönüşümü yakalayan alanların desteklenmesi

Devletin bölgede teknolojik dönüşümü yakalayacak sanayi dallarına
özel kredi vermesi gerekiyor. Bu noktada Dilovası OSB’de yer alan
firmalar, denizi gördükleri için birinci bölgede yer verilerek
cezalandırıldıklarını söylüyor. Halbuki beşinci ve altıncı bölgede
kullanılmayan teşviklerin bir kısmı, burada teknolojik dönüşümü
yakalayan sanayiciler için özel kredilerle kullandırılabilir.

7. Dış ticaret rejiminde ithalat bağımlılığının azaltılması

Sanayiciler olarak bir araya gelerek sanayisizleşmemeye doğru
faaliyet gösterilmesi önemli. Yani ara ham maddelerimizi
yapabildiğimiz ne varsa bunları üretebilmek için elimizden gelen bütün
argümanları harekete geçirmemiz gerekiyor. Bu noktada söz konusu ham
maddeleri Türkiye’de nasıl üretebiliriz diye ayrı ortak akıl
platformlarının oluşturulması ve devletten de bu konuda destek
beklentisi söz konusu.

8. Arsa fiyatlarının yüksekliği

Dilovası OSB’nin en önemli sorun başlıklarından biri, parsellerin
son derece kıymetli olması. Başka sanayi bölgelerine bakıldığında bu
problemin aksi yönde ilerlediği, sanayicilerin parsellerinin
kıymetlenmediğinden şikayet ettiği görülüyor. Arsaların değerli olması
ise bölgeye yeni yatırımcıların gelmesini sekteye uğratan bir durum
olarak yorumlanıyor.

9. Marka değeri ile ilgili algının tazelenmesi

Dilovası’nın marka değerinden dolayı sanayiciler burada yatırım
yaparken sürekli bürokrasiyi de düşünmek zorunda kalıyor. Bölgenin
marka değeri hava kirliliği ile özdeşleştiriliyor. OSB olarak yapısal
anlamda büyüyen sanayiciler, yeni lokasyonlarda tesis açacakları zaman
Valiliğin kapısını çalmak zorunda kalıyor. Bu noktada da her defasında
olumsuz yaklaşımlarla karşı karşıya kalıyor. Dilovası markası ister
istemez çok eskilerden kalma bir ön yargı ile karşı karşıya ve bu
algının düzeltilmesi bekleniyor.

10. Sosyal çevrenin tekrar tasarlanması

Dilovası OSB sakinleri sosyal alanları artırarak bölgeyi daha
güzel yaşanılabilir bir alan haline getirmek için gayret
gösterilebileceğine inanıyor. Tüm bunlara ek olarak sanayiciler
imkanlar doğrultusunda burada 7/24 çalışan bir sanayi kütüphanesi
yapılması noktasında hem fikir. Bu tür adımların Dilovası OSB’nin
imajını pozitif yönde etkileyeceğine inanılıyor.

Foreks Haber Merkezi ( haber@foreks.com )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey